Het opstellen van een Natuurplan voor Ukkel (NPU) is een van de doelstellingen van de lokale Agenda 21 van de gemeente. Deze Agenda bepaalt de doelstellingen en acties die gerealiseerd moeten worden om een duurzamere ontwikkeling na te streven.
Het NPU moet de prioritaire doelstellingen en acties vastleggen om het behoud van de biodiversiteit (fauna en flora) in onze gemeente te garanderen. Het herneemt grotendeels de concepten van een groen en blauw netwerk.
Het Natuurplan van Ukkel werd op donderdag 25 februari 2016 goedgekeurd door de gemeenteraad.
Hiërarchie van de plannen
De regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft de realisatie van een natuurplan op gewestelijk niveau goedgekeurd. Het principe van dit plan en de modaliteiten ervan zijn opgenomen in de ordonnantie betreffende het natuurbehoud (ONB) die in voege is getreden op 5 maart 2012. In de wettelijke planhiërarchie zijn de regels van het gewestelijke natuurplan dwingend voor alle gemeenten.
(in het Frans) Natuurplan Ukkel (NPU)
(in het Frans) Bijlage bij het Natuurplan van Ukkel (NPU)
Aangezien het gewestelijk plan algemene regels en thema’s vastlegt voor heel Brussel, heeft het gemeentecollege besloten een eigen plan op te stellen. Hierin staan de gedragsregels voor de gemeentediensten op het vlak van het dagelijks beheer van het gebied en de activiteiten in het algemeen, en op het vlak van natuur en biodiversiteit in het bijzonder. Het vult het gewestelijk plan op gemeentelijk niveau aan.
Sinds enkele jaren neemt de gemeente overigens het initiatief om geleidelijk beheerplannen op te stellen voor alle groene ruimten die eigendom zijn van de gemeente. Het gaat daarbij om:
- Begraafplaatsen
- Parken
- Bossen
- Sportvelden in open lucht
- Delen van de openbare weg (verkeerseilanden, boomspiegels, bloemperken, …)
- Terreinen van de gemeentelijke grondregie
Op die manier wordt gestart met de ruimten waar de problemen het grootst waren, namelijk de begraafplaatsen van Verrewinkel en Dieweg. Voor de groene ruimten van het Avijlplateau wordt een derde beheerplan opgesteld. Het beheerplan voor het Brugmannpark wordt voorbereid. Andere zouden moeten volgen, overeenkomstig de volgorde bepaald in het NPU. Dit plan bepaalt de algemene beheerregels en de volgorde waarin deze beheerplannen worden opgemaakt. Elk beheerplan bevat gepaste maatregelen voor elke groene ruimte, en voor de inherente problemen en bijzonderheden. Er bestaat dus een duidelijke planhiërarchie, van algemeen tot bijzonder.
Filosofie Natuurplan
In tegenstelling tot de Waalse gemeentelijke natuurontwikkelingsplannen (GNOP), die een wettelijk planologisch werkmiddel zijn, heeft het NPU geen juridische waarde. Het is een werkmiddel dat vrijwillig wordt gebruikt door het gemeentebestuur.
In tegenstelling tot de Waalse GNOP’s omvat het dus geen volledige plaatsbeschrijving van de natuur in Ukkel en zijn er geen doelstellingen opgesteld om alles te beheren. Het plan moet de prioritaire lijnen bepalen waaraan op het vlak van natuur gewerkt moet worden, in functie van de ervaring van de gemeentediensten en van externe partners. Eenmaal deze lijst is opgesteld, zullen een aantal doelstellingen worden bepaald, die vervolgens zullen worden omgezet in acties.
Volgens het principe van de cirkel van Deming, en eenmaal het NPU is goedgekeurd, zal het voortdurend geëvalueerd en zo nodig verbeterd worden. Dit zal leiden tot nieuwe aanpassingen en het vastleggen van nieuwe doelstellingen.
De plaatsbeschrijving gebeurt met behulp van de expertise van de gemeentediensten die bij het beheer van het gebied en de groene ruimten betrokken zijn, in een transversale aanpak. Ze is ook gebaseerd op de expertise van de maatschappij, al dan niet georganiseerd in verenigingen, en van de academische wereld.
Thema’s van het NPU
Het college heeft het principe goedgekeurd van een NPU dat de thema’s aankaart die samengevat worden in deze afbeelding:
De thema’s zijn: coördinatie tussen diensten, coördinatie met het gewest, waterbeheerplan, projecten met inwoners, communicatie, andere ...